Botbreuken

Als men langer dan een paar minuten pijn heeft door een val of klap kan er sprake zijn van een botbreuk. Als een van de ledematen niet zichtbaar gedraaid is, of het bot niet door de huid steekt moet men een röntgenfoto laten maken. Behandel het slachtoffer voorzichtig. Probeer hem of haar niet snel weer in beweging te krijgen. Dit kan meer schade veroorzaken dan de breuk zelf. Gebroken botten kunnen slagaders doorboren, zenuwen beknellen of inwendige organen beschadigen. Beweeg het getroffen lichaamsdeel zo min mogelijk en ondersteun het eventueel met eenvoudige hulpmiddelen. Vermoedt u rugof nekletsel, verplaats het slachtoffer dan beslist niet, tenzij er gevaar dreigt, bijv. bij brand.

Als er sprake is van een beenfractuur, plaatst men een opgevouwen deken tu:ssen beide benen. Bind met een das of iets dergelijks het gewonde been losjes vast aan het gezonde been op verschillende plaatsen boven en onder de pijnlijke plek.

Dezelfde techniek kan men toepassen bij een gebroken heup. Men kan een heup fractuur constateren als het ene been korter lijkt dan het andere en het getroffen been naar buiten gedraaid is.

Als een enkel of voet gebroken is, moet men schoen en kous verwijderen. Bind een kussen om de enkel of de voet en leg het been omhoog. Spalk een gewonde arm of pols met een opgevquwen krant en bind die met bijv. een handdoek boven en onder de wond vast. Ondersteun de .arm met een mitella die u om de borst bindt. Als een elleboog gewond is mag men de arm niet buigen noch strekken. Zet een rechte elleboog vast met een spalk of een opgerolde krant. Een gebogen elleboog fixeert men met een mitella tegen de borst. Spalk en verband verminderen eveneens de pijn bij een gebroken schouder of sleutelbeen. Is een handbeentje gebroken zet de hand dan vast en houd hem omhoog totdat er medische hulp

is.

Botfracturen veroorzaken vaak zwellingen zodat een los verband al gauw te strak komt te zitten. De bloedcirculatie blokkeert daardoor zodat er weer een ander letsel kan ontstaan. Controleer het verband regelmatig en maak het geheel losser als dat nodig mocht blijken. Om de zwellingen tegen te gaan kan men ijsblokjes rondom, maar niet op de wond leggen. Wees bij dergelijke verwondingen verdacht op een shock. Houd het slachtoffer rustig totdat er medische hulp komt. Laat het hoofd lager liggen dan de rest van het lichaam (behalve als men een hoofd-, nekof rugkwetsuur verondersteld). Houd de persoon warm en stel hem of haar gerust.