De ziekte van Alzheimer is vernoemd naar zijn ontdekker: de Duitse neuroloog Alois Alzheimer. Alzheimer had jarenlang voor een patiënt gezorgd, wiens geheugen snel zwakker werd. Ze herinnerde zich niet langer dingen die net daarvoor waren gebeurd en werd zich na verloop van tijd minder bewust van wat er om haar heen gebeurde. Uiteindelijk leefde ze volledig in haar eigen wereld. Alois Alzheimer ging ervan uit dat de oorzaak van deze ziekte in de hersenen van zijn patiënt moest worden gevonden. Na haar dood in 1906 onderzocht hij het en vond er vreemde afzettingen in. We weten nu dat deze afzettingen typerend zijn voor de ziekte van Alzheimer.
Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie. Dit is een woord voor een hele reeks ziekten waarbij patiënten zich steeds minder herinneren hoe ouder ze worden. Ongeveer 1,4 miljoen mensen in Duitsland lijden momenteel aan dementie – ongeveer een miljoen van hen hebben de ziekte van Alzheimer. Alzheimer treft vooral ouderen. De ziekte is zeer zeldzaam vóór de leeftijd van 60.
Hoewel veel wetenschappers de ziekte onderzoeken, is de exacte oorzaak ervan nog onbekend. Sommige onderzoekers geloven dat de typische afzettingen in de hersenen de hersencellen blokkeren. Anderen geloven dat in Alzheimer, transportroutes vasthouden aan de hersencellen. Weer anderen geloven dat ontsteking in de hersenen verantwoordelijk is voor de ziekte van Alzheimer.
Wat de oorzaak ook is, het resultaat blijft hetzelfde: de hersencellen sterven af, de hersenen breken als het ware af. Dit gebeurt langzaam en verraderlijk, in het begin merken de betrokkenen het helemaal niet. Wanneer ze de eerste tekenen van de ziekte opmerken en de Alzheimer naar de dokter gaan, zijn de hersenen vaak ernstig beschadigd. Medicijnen kunnen de ziekte korte tijd uitstellen, ze kunnen het niet genezen.
Verplaats de sleutels of vergeet een naam – dit soort vergeetachtigheid is normaal. Mensen met Alzheimer vergeten echter steeds vaker dingen die ze bewust hebben meegemaakt en die nog maar kort geleden zijn gebeurd, bijvoorbeeld een gesprek met familieleden. Wanneer dit kortetermijngeheugen aanzienlijk verslechtert, is dit vaak het eerste teken van de ziekte van Alzheimer. Woorden kunnen vaak niet meer worden onthouden en ze kunnen ook niet langer iets denken of plannen.
Aan het begin van de ziekte merken veel mensen met de ziekte van Alzheimer dat ze steeds vergeetachtiger worden en proberen zich voor te bereiden – bijvoorbeeld met aantekeningen
In het begin merken de zieken vaak bewust op dat ze iets vergeten zijn. Wanneer mensen bijvoorbeeld over dingen praten die de getroffenen zich niet kunnen herinneren. Ze bevinden zich altijd in gênante situaties wanneer ze bijvoorbeeld namen niet meer onthouden. Dit maakt veel van de getroffenen bang, sommige worden verdrietig of boos.
De zieken hebben altijd meer hulp nodig
Naarmate de ziekte vordert, zullen de zieken uiteindelijk vergeten dat ze vergeten. Je verliest steeds meer vaardigheden. Nu neemt ook de herinnering aan dingen die langer geleden zijn af. Soms weten de zieken niet meer waar bepaalde voorwerpen voor zijn, bijvoorbeeld een lepel. Soms herkennen ze geen bekende mensen of weten ze niet waar ze wonen en hoe ze thuis kunnen komen.
Een man met dementie ligt in bed, naast hem zijn een hond en een vrouw.
De zieken hebben steeds meer hulp nodig bij het beheersen van dagelijkse taken, zoals winkelen of wassen. Hun karakter en gedrag veranderen ook. Velen worden extreem rusteloos en blijven op en neer lopen. Aan de andere kant, wanneer de ziekte van Alzheimer erg geavanceerd is, kunnen patiënten nauwelijks bewegen en hebben ze helemaal zorg nodig. Dit beloop van de ziekte is niet alleen erg moeilijk voor de getroffenen, maar ook voor familieleden die steeds meer een geliefde verliezen.