Voor Beginners

De geschiedenis vatı de waaier gaat terug tot voor onze jaartelling. in Europa is hij vooral in de 17e en 18e eeuw een veelbegeerd mode-artikel geworden. in deze eeuwen ontwikkelden de waaiers zich tot kleine kunstwerkjes, beschilderd met historische, politieke, arcadische of mythologische voorstellingen en gevat in fraai gesneden en vergulde monturen. De kerkwaaier – gebruikt om de ogen tijdens het bidden te bedekken – was wat eenvoudiger en had dikwijls religieuze afbeeldingen. De collectie van ± 450 waaiers die de heer Felix Tal in meer dan zestig jaar bijeen heeft weten te brengen geeft een prachtig beeld van de historie van de waaier in al zijn vormen en stijlen.

(more…)

Het Museum Vrolik bezit een grote collectie preparaten op het gebied van de anatomie en de embryologie van de mens en de gewervelde dieren, waar-onder doorsneden van ledematen, organen en embryo’s. De collectie is voortgekomen uit het particuliere bezit van prof. Vrolik (1801-1863); deze schonk zijn verzameling in 1863 aan het Atheneum Illustre, de voorloper van de Universiteit van Amsterdam. De verzameling nam in de loop der jaren zo sterk in omvang toe dat zij
nauwelijks een plaats kon vinden in het gebouw voor de anatomie, dat toentertijd gevestigd was in de Stadsschermzaal aan het Molenpad. Pas in 1908, toen prof. Bolk een nieuw laboratorium geheel naar zijn inzichten en wensen had laten bouwen, werd het mogelijk de verzameling in een monumentale museumzaal uit te stallen. in de jaren 1900-i 930 zijn er nog vele preparaten aan toegevoegd. Tevens bevindt zich in het museum een zogenaamd beenderenkabinet, een verzameling botten, afkomstig van mensen die tussen 1750 en 1790 ten behoeve van het anatomisch onderwijs ontleed werden.

(more…)

De geschiedenis van het Tropenmuseum gaat terug tot 1864, toen in Haarlem een Koloniaal Museum werd gesticht. De etnografische verzameling van dit museum verhuisde in 1910 naar Amsterdam, waar een nieuw Koloniaal Museum was opgericht met het doel een zo volledig mogelijke verzameling bijeen te brengen van voorwerpen die op de tegenwoordige toestand van de volken in de kolonien betrekking hebben, ter verbreiding van meerdere kermis over de huishouding, dezeden en gewoonten en het maat-schappelijk peil van ontwikkeling van deze bevolking’. Niet alleen kunst voorwerpen werden in de collectie opgenomen, maar ook veel attributen uit het dagelijks leven. Nadat Indonesië onafhankelijk was geworden, ging het museum zich richten op het gebied van de tropen in het algemeen. Wat zijn de tropen? Wat is onze relatie met de tropen? Waar leidt de huidige situatie naar toe? Van deze vragen ging men uit bij de opzet van de nieuwe inrichting, die vooral de problematiek van de mondiale samenwerking wil verduidelijken.

(more…)

Sinds 1960 is het museum gevestigd in het pand Herengracht 168. Dit grachtenhuis werd in 1638 door Philij Yîngboons gebouwd, in opdracht van Michael de Pauw. Rond 1730 liet de toenmalige dgenaresse, de weduwe Dix, iagrijpende veranderingen in het interieur aanbrengen, meer naar de smaak van haar tijd. De verzameling van het museum omvat o.a. een Prentenkabinet, waarin tekeningen en prenten worden bewaard van decor- en kostuum-ontwerpen, portretten van acteurs en actrices, toneelscenes, interieurs en exterieurs van schouwburgen en afbeeldingen met onderwerpen als commedia dell’arte, revue, kermis en circus. Daarnaast is er een verzameling schilderijen met toneelscenes uit de 17e en 18e eeuw. Een collectie miniatuurtonelen, kinder-theaters, schimmen en schuifprenten is ook in het Prentenkabinet onder-gebracht.

(more…)

De Peter Stuyvesant Stichting werd in 1960 opgericht met het doel kunst-werken te verwerven om daarmee de produktie bedrijven en kantoren van het Turmac-concern wat op te vrolijken en het personeel in de gelegenheid te stellen de hedendaagse kunst ontwikkelingen te volgen. Op dit moment bevat de collectie ongeveer honderd beeldhouw-werken en zeshonderd schilderijen die tussen de verschillende fabrieken en kantoren rouleren. De Turmac-fabriek in Zevenaar en het hoofdkantoor in Amsterdam zijn voor het publiek toegankelijk. (more…)

De Stempelplaats is in 1976 op initiatief van de Koninklijke Stempelfabriek J.D.Posthumus nv opgericht. Aan de hand van een groot aantal objecten wordt de geschiedenis van bet graveren, het stempelmaken en de ontwikkeling van de modellen van stempelhouders, -kussens en andere stempelvoorwerpen getoond. Verder is er een werkplaats waar men zelf kan stempelen met de aanvrezige verzameling (± 5000 stempels). in een aparte ruimte worden regelmatig exposities van stempelkunst gehouden. (more…)

Het Stedelijk Museum werd in de jaren 1893-1895 gebouwd naar een ontwerp van de stadsarchitect, A. W. Weisman. Het bezit thans -dank zij schenkingen en aankopen -een omvangrijke collectie moderne famst van 1850 tot heden, waaronder schilder- en beeldhouwkunst, fekeningen en grafiek, toegepaste famst en industriele vormgeving, affiches en objecten. Werken van o.a. Cezanne, Monet, Picasso, Matisse, Leger, Malewitch, Mondriaan, Chagall en Dubuflet worden pennanent geexposeerd. Daarnaast zgn de meer recente stromingen uit de Europese en Amerikaanse kunst raim vertegenwoordigd, o.a. de Cobra-scbilders, het nouveau realisme, pop art, colourfield painting, Mi]lbeweging en minimal art. Naast deze grote collectie moderne kunst uit eigen bezit organiseert ‘net Stedelijk’ doorlopend bijzondere exposities, overzichtstentoonstellingen en manifestaties. De uitgebreide bibliotheek bevat boeken, catalogi en tijdschriften betreffende moderne kunst. Het restaurant beschikt över een terras met uitzicht op de beeldentuin van het museum. (more…)

(more…)

Ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de ‘Remington’ schrijf-machine werd in 1973 in de kantoor-machinehandel Wilson een expositie van oude schrijfmachines van dit merk ingericht. De verzameling van ruim 100 machines uit de periode 1873-1973 die hier toen te bezichtigen was, is inmiddels uitgegroeid tot een permanente tentoonstelling van zo’n 250 exemplaren van de meest bekende merken uit de geschiedenis van de schrijfmachine. (more…)

Het Schriftmuseum is vernoemd naar X.A.Dortmond, de verzamelaar vaii het schrijfgereedschap en de voor-beelden van schrift en schrijfkunst uit de gehele vrereld, die de collectie nan dit museum vormen. Er zijn schrijfinstrumenten – zoals pennen, penselen en stiften -, talloze imktstellen, schrijfgarnituren en een mitgebreide verzameling geschriften te zien, waaronder spijkerschrift op Heispijkers en rolzegels uit Mesopotamie, hieroglyfen op grafborden uit Egypte en Chinese handschriften. De ontwikkeling van het alfabetische schrift in het oosten is te zien aan de hand van Ethiopische, Hebreeuwse en Syrische manuscripten, Arabische en Perzische kalligrafie en Indische geschriften, aangebracht op de meest uiteen-lopende materialen. Het Europese schrift is vertegenwoordigd in Griekse en Romeiris’e teksten, runenschrift, middeleeuwse handschriften en Nederlandse kalligrafie.

(more…)

In 1916 werd de Vereniging Nederlandsch Historisch Scheepvaart Museum gesticht met net doel te komen tot de oprichting van een groot nationaal scheepvaartmuseum. Hierin dienden niet alleen de geschiedenis van de staat, de oorlogen en de zeeslagen de aandacht te krijgen, maar het totale gebied van onze vroegere maritieme nijverheid en cultuur, van de kustvisserij tot de overzeese handel en van de scheepsbouw tot de stuurmanskunst. Sinds 1973 is het museum gevestigd in ‘s Lands Zeemagazijn. in dit 17e-eeuwse tuighuis aan het Oosterdok zijn thans zalen ingericht met schepen en scheepsonderdelen, scheepsmodellen en scheepsmachine-modellen, schilderijen, vlaggen en schegbeelden, nautische instrumenten, wapens, atlassen en globes. De expositie wordt uitgebreid naarmate de restauratie van het gebouw vordert. Er is een bibliotheek met ± 50.000 werken, waarin o.a. veel 17e- en 18e-eeuwse boeken, handschriften en archivalia zijn opgenomen. (more…)

In 1808 nam koning Lodewijk Napoleon het initiatief tot de oprichting van een Koninklijk Museum, met de bedoeling te komen tot ‘eene verzameling van schilderijen, tekeningen, verschillende werken van beeldhouwkunst en ciselure, gesneden stenen, oudheden, kunstzaken en zeldzaamheden van allerlei soort’. Nadat de museumcollectie eerst was ondergebracht in een deel van het Paleis op de Dam en vervolgens in het Trippenhuis, werd aan het eind van de 19e eeuw het huidige Rijksmuseum gebouwd, naar een ontwerp van de architect P. J.H.Cuypers; het werd in 1885 voor het publiek geopend. Het Rijksmuseum is vooral beroemd omzijn i7e-eeuwse schilders: Rembrandt (De Nachtwacht), Vermeer, Frans Hals, Jan Steen, Ruysdael en anderen, doch dit is maar een facet van de zeer uitgebreide collectie. Er is een afdeling beeld-houwkunst en kunstnijverheid met o.a. beeldhouwwerk, zilver, meubelen en glas van Europese kunstenaars, een uitgebreide verzameling Delfts aardewerk en Saksisch en Nederlands porselein. De afdeling Nederlandse geschiedenis geeft een beeld van de historie van Nederland en van de Nederlandse expansie overzee. in het Prentenkabinet worden wisselende tentoonstellingen gehouden, waarbij een deel van de enorme verzameling tekeningen en prenten getoond wordt. Verder is er een grote afdeling Aziatische kunst en een indruk-wekkende studieverzameling, waar honderden schilderijen dicht op elkaar hangen. De bibliotheek bevat vrerken met betrekking tot de kunstgeschiedenis in het algemeen, schilder- en beeldhouw-kunst, kunstnijverheid, bouwkunst, topografie, musea en tentoonstellingen. (more…)

in de rooms-katholieke pastorie De Krijtberg is een klein museum ingericht, gewijd aan pater Jan Philil Roothaan (1785-1853). Deze Amsterdammer van geboorte vertra op negentienjarige leeftijd naar Rusland om daar jezui’et te worden. Toen in 1820 aile jezui’eten uit dat land verbannen werden, kwam patei Roothaan terecht in Zwitserland, waar hij vooral bekend werd als volksmissionaris. in 1829 werd hij te Rome gekozen tot generale overste van de jezuîetenorde. Door zijn inze kwam deze orde tot een verdieping e versterking van het geestelijk leven. De collectie bevat zijn persoonlijke bezittingen, door hem geschreven brieven, portretten, prenten en boeken. (more…)

De grondslag voor deze collectie werd gelegd toen in 1969 bij graafwerk-zaamheden aan de Keizersgracht een put met enkele duizenden i7e-eeuwse tabakspijpen werd gevonden. Een deel van deze vondst behoort thans tot de verzameling kleipijpen uit de periode 1580 tot heden uit aile landen van de wereld, die in dit museum te bezichtigen is. in dezelfde ruimte wordt aan de hand van een pijpmakerswerkbank en enkele gereedschappen het fabricageproces toegelicht. (more…)

Het doel van het museum, dat in 1903 werd opgericht, was en is een verzameling te vormen op het gebied van de Nederlandse persgeschiedenis in de ruimste zin van het woord.
Hiertoe verzamelt men eerste nummers, jubileumnummers, bijzondere uitgaven en laatste nummers van in Nederland of buitenslands in het Nederlands verschijnende persorganen. Naast de ruim 15.000 dossiers bevat de collectie een grote verzameling politieke tekeningen, o.a. van Albert Hahn en Tjerk Bottema. in de militiezaal van de Universiteits-bibliotheek worden wisselende tentoonstellingen georganiseerd, gewijd aan bepaalde facetten van de persgeschiedenis. (more…)