Recycling: nieuwe spullen uit afval

Het recyclen van afval is niet alleen voordelig, maar ook milieuvriendelijk. Het is minder vervuilend dan vuilverbranding en het spaart waardevolle grondstoffen. Als de zondagseditie van de New York Times gerecycled zou worden, zouden elke week al zo’n 75000 bomen gespaard blijven.

Tal van landen moedigen recycling aan en met de nieuwste technieken kan steeds meer afval worden teruggewonnen. Het grootste deel van al het afval kan hergebruikt worden papier, metaal, glas, soms zelfs kunststoffen.

Kunststoffen zijn zeer moeilijk te recyclen, omdat er zoveel verschillende soorten bestaan. Een plastic ketchupfles bestaat bijvoorbeeld uit zes verschillende lagen kunststof, die elk worden gebruikt vanwege een andere eigenschap vorm, sterkte, buigzaamheid. Tot op heden heeft nog niemand een eenvoudige manier weten te bedenken om uit gebruikte plastic flessen nieuwe te maken.

Gebruikte kunststof kan altijd alleen maar worden verwerkt tot produkten van mindere kwaliteit: een plastic limonadefles kan worden schoongemaakt en tot kussenvulling of isolatiemateriaal worden versnipperd. Een groot deel moet echter worden weggegooid omdat de waarde als verwerkingsmateriaal vrijwel nihil is.

Bij metaal liggen de zaken anders. Iedere nieuwe auto bestaat tegenwoordig voor een deel uit sloopauto’s die tot nieuw staal en ander metaal zijn verwerkt.

Hoe waardevoller het metaal, bijvoorbeeld goud en zilver, hoe rendabeler het kan worden teruggewonnen. Aluminium is de moeite van het recyclen waard omdat het enorm veel energie kost om het uit bauxiet te halen. Het is grotendeels aan recyclingprojecten te danken dat de voor de aluminiumwinning gebruikte energie vanaf begin jaren zeventig met een kwart is afgenomen.

Elk jaar worden er in de Verenigde Staten meer dan 70 miljard blikjes fris en bier verkocht, en die bestaan allemaal uit aluminium. Ongeveer de helft staat binnen zes weken na gebruik alweer omgesmolten tot nieuwe blikjes op de schappen in de supermarkt.

Ook glas kan worden hergebruikt. Het loont om glazen flessen zo vaak mogelijk te gebruiken. Een gewone melkfles gaat zo’n 30 keer de zuivelfabriek in en uit.

Veel landen kennen tegenwoordig een statiegeldsysteem, waarbij de flessen naar de winkel moeten worden teruggebracht. Toen zo’n systeem in 1983 werd ingevoerd in New York, was er binnen twee jaar naar schatting al 50 miljoen dollar bespaard op vuilophalen, 19 miljoen op vuilopslag en 75 miljoen op energiekosten.

Tegenwoordig staan in enkele supermarkten apparaten die bij inwerping van glazen flessen ep aluminium blikjes, geld of een statiegeld bon aan de klant uitkeren. De apparaten kunnen het uit te keren bedrag vaststellen door de streepjescodes op de produkten af te lezen.

Glasafval komt eveneens voor hergebruik in aanmerking. Een groot aantal landen kent het fenomeen van de glasbak, een systeem dat is gebaseerd op de goede wil van de bevolking aangezien er (meestal) geen geld wordt teruggegeven. Het succes van de glasbak kan van land tot land enorm verschillen. In Nederland en Zwitserland wordt 50% van al het glas teruggebracht, in Engeland slechts 12%. Glas kan het beste op kleur worden gesorteerd, aangezien van gemengd glasafval alleen groen glas kan worden gemaakt. .

De helft van alle afval bestaat uit papier. In veel landen wordt in de papierfabrieken meer oud papier dan nieuwe houtpulp gebruikt. Oud papier wordt verpulpt, schoongemaakt, gebleekt en daarna net als houtpulp of lompen tot nieuw papier verwerkt.