Reisverslag Noorwegen

Noorwegen is qua grootte het tweede land in Scandinavië en degene die het de naam ‘Land van de Middernacht Zon’ meegaf maakte echt geen grapjes. Je hoeft ‘alleen maar’ een paar duizend kilometer noordwaarts te rijden om vanje 24 uur durend zonnebad te profiteren. Noorwegen is ook het dunst bevolkte land van alle Scandinavische landen. Denemarken heeft nog 94 inwoners per vierkante kilometer. Noorwegen heeft op z’n gunstigst een kwart inwoner per berg. Dit laatste feit duidt er al op dat het land een onregelmatig oppervlak heeft. De bergen in Noorwegen zijn zo talrijk dat het nodig was om er een paar op de top van een ander te zetten om ruimte voor allemaal te maken. Daardoor heeft de Galdhöppigen ook een hoogte van 2500 meter bereikt en is daarmee Noorwegens hoogste berg. Niet dat dat de Noren erg interesseert, van hoge bergen kunnen ze toch niet leven. Om in leven te blijven houden ze zich bezig met scheepvaart, bosbouw, mijnexploitatie en visserij op grote schaal. De Noorse walvisvloot is de grootste ter wereld. De Noorse walvisbiefstukken worden ook beschouwd als de beste ter wereld. Behalve door de Noren zelf, die tijdens de tweede wereldoorlog niets anders te eten hadden.


berg op, berg af

In Noorwegen, dat zoals eerder gesuggereerd bestaat uit 12 miljoen bergen, is het een heidense opgave het land door te trekken. Als je per trein gaat, wordt je uitzicht nogal beperkt omdat je altijd door tunnels rijdt. Je ziet alleen daglicht als je bij een station even uitstapt om een luchtje te scheppen. Verder zijn de Noorse treinen heel comfortabel om in te reizen. Het zal ook wel een uiting van diepe afgunst zijn dat Denen en Zweden beweren dat ze op sommige Noorse treincoupé’s het opschrift: ‘Voor 32 personen of zes paarden’ hebben zien staan. Als zulke wagons werkelijk bestaan, kun je er zeker van zijn dat ze zodanig ingericht zijn dat ieder paard ze heel behaaglijk zou vinden. ‘s Winters zijn alle treinen en bussen ondergesneeuwd en moet je op skies reizen. De Noren zijn gek op skiën en kunnen er ook niet genoeg van krijgen. Als je iemand met een gebroken arm en verstuikte enkel aan de voet van een berg in de sneeuw ziet liggen, blijkt het bij nader onderzoek onveranderlijk een Deen te zijn.
skiën voor je leven

Onze voorvaderen wierpen hun kinderen op driejarige leeftijd in de rivier. Zwommen ze naar de kant dan werden ze als lid van de stam erkend. Zoniet dan viel hen een eeuwigdurend verblijf onder water ten deel. De Noren zetten hun kinderen op driejarige leeftijd op skies op een heuveltop en gaven ze een forse zet in de rug. Wie zonder vallen het hele dal doorgleed was geslaagd. De valiers werden wel gespaard maar uitsluitend op voorwaarde dat zij zouden emigreren. Zo ontdekten de Noren Amerika en Groenland en treffen we in de Verenigde Staten bijvoorbeeld grote kolonies Noren aan. De Noorseskispecialiteit is langlauf. De Noren beweren de eerste ski ter wereld uitgevonden te hebben. Ze hebben die zelfs tentoongesteld in een museum. Tot nu toe hebbe,n zelfs Zwitsers die’ uitspraak niet durven te bestrijden. Skiën is voor de Noren geen sport maar een dagelijks middel van vervoer. Vandaar die specialisatie in de langlauf of ski wandelen. Ik kan het aanbevelen voor mensen die geen zin hebben in duizelingwekkende afdalingen, springschansen en moordende slaloms. Bovendien is langlauf heel eenvoudig aan te leren. Al blijven wij in de ogen van iedere Noor klunzige stoethaspels. Gelukkig zijn ze zo beleefd dat ze dat nooit hardop zeggen.
lillehammer

Lillehammer is een van de bekendste langlaufoorden in heel Noorwegen. Nederlandse bezoekers worden hier welwillend toegelaten en kunnen op verzoek zelfs les krijgen. Even buiten het dorp ligt het openluchtmuseum Maihaugen waar je alle soorten oude Noorse bouwstijlen in de vorm van boerderijen, stallen enz. kunt bezichtigen. De Noren laten deze gebouwen ‘s winters heel listig ondersneeuwen zodat je, wil je er iets van zien, verplicht bent de volgende zomer terug te komen. De après-ski staat door de weeks op een laag pitje. De hoge prijzen voor alcohol dragen hier ongetwijfeld aan bij. ‘t Gaat in Lillehammer over het algemeen bezadigd en gemoedelijk toe. Noren in een kleine provinciestad hebben nu eenmaal andere ideeën over uitgaansleven dan Amsterdammers. Dat neemt niet weg dat een week gemoedelijke kneuterigheid best zal bevallen, want om te zeggen dat Lillehammer helemaal met kranten is dichtgeplakt is overdreven. De plaatselijke brouwerij heeft zelfs een imitatie-bierkelder ingericht waar je na afloop van je langlaufles een nogal prijzig biertje kunt drinken. Het meeste vermaak speelt zich af in de bars en dancings die tot de hotels horen. Een café zoals wij dat kennen bestaat amper in Noorwegen. Dat zijn allemaal melksalons.
Sommige hotels voeren nog verwoede achterhoedegevechten tegen de zedenverwildering en eisen datje een stropdas draagt wil je hun dancing binnenkomen.
Als je na een dag of twee de kunst van het langlaufen onder de knie hebt gekregen, neem je een bus naar het dorpje Sjusjoen of Nordseter en laat je van daaruit naar beneden glijden richting Lillehammer dat zo’n tien kilometer verderop ligt. Het hoogteverschil over die afstand is 600 meter. Dus geen angst voor duizelingwekkende afdalingen. Als er een flink pak sneeuw is gevallen langlauf je zo de hoofdstraat in tot aan de voordeur van je hotel.
over de linie

De linie, of equator zoals landrotten hem tegen beter weten in blijven noemen, is van levensbelang voor Noorwegen. Met name voor de in Noorwegen zo geliefde borrel: ‘Linie Aquavit’. De Noren die zich vroeger al uitvoerig bezighielden met het leegvissen van het zuidpoolgebied beschouwden hun dagelijks glas aquavit als onontbeerlijk voor hun gezondheid, geluk en wegwerken van hun gerookte zoute haring. De scheepsbemanningen ontdekten dat de smaak van hun levensdrank aanzienlijk in smaak verbeterde als het schip de magische linie was gepasseerd. De resterende aquavit die op de terugreis nogmaals over de linie kwam smaakte daarna bijna als nectar. De tijd van de zeilschepen is voorbij maar nog altijd vervoert de Wilhelmsen Lijn op iedere vaart tussen Noorwegen en Australië vele dozen aquavit boven z’n kiel. De twee bekendste distilleerderijen zijn Lysholm in Trondheim en L0itens in Oslo.
het noorse staphorst

Noorwegen mag de wereldcup winnen, de rest van de wereld mag vergaan, de bewoners van het eiland Hanko worden er niet koud of warm onder. Verandering is op het eiland een vies woord. Traditie, rust en privacy staan hoog aangeschreven. De koninklijke familie heeft er een buitenverblijf evenals een handjevol Noorse elite. Er zijn geen openbare voorzieningen, geen winkels, geen snackbars noch enig ander teken van hedendaagse beschaving. Op het hele eiland is één auto te vinden. Die brengt de bagage van de gasten naar het enige hotel op het eiland. De bewoners zelf moeten hun spullen op tweewielige karren laden en maar zien hoe ze er mee bij hun zomerhuisjes aankomen. Iedereen is zeer tevreden met deze regeling. De oudere bewoners gebruiken uitsluitend kaarslicht en baden zich in niets anders dan de zee. Ongeacht weer en watertemperatuur. Levensmiddelen moeten per boot vanaf het vasteland aangevoerd worden, hetgeen de etenstijden regelmatig sterk doet variëren. Favoriete sporten op het eiland zijn tennis en zeilen. Bezoekende landrotten kunnen zich aanmelden bij de zeilschool van het hotel. Ze dienen een blazer en een grote dosis nederigheid mee te brengen. Voor de Noren is Hanko het toppunt van het echte Noorwegen: goed geconserveerd en niet bedorven door al te veel realiteitszin.

Links over Noorwegen:
http://www.visitnorway.com
http://noorwegen.startpagina.nl/