Pijnbestrijding
Tandpijn ontstaat meestal ten gevolge van verrotting, dat wil zeggen tandbeschadiging door zuren die ontstaan in de mond doordat bacteriën suiker afbreken.
Parodontose
Als parodontitis niet wordt behandeld, leidt de aandoening tot parodontose. De chronische ontsteking breidt zich uit tot de gehele bevestiging van de tand of kies in de kaak Hierbij gaan de bevestigingsvezels verloren en slinkt het kaakbeen De tanden gaan loszitten en lijken langer te zijn geworden. In het eindstadium van deze ontwikkeling moeten ze worden getrokken Ook parodontose kan in een vroeg stadium met succes door de tandarts worden behandeld. De oorzaken zijn dezelfde als bij parodontitis.
Een andere vorm van parodontose gaat niet gepaard met een ontsteking. Oorzaak van deze vorm is overbelasting van afzonderlijke tanden of kiezen of een zwakke structuur van het kraakbeenweefsel.
Tandwolf (cariös)
Vernietiging van het tandglazuur een bepaalde plek leidt tot aantasting van het daaronder gelegen, minder harde, tandbeen. Het tandbederf kan zich hier zeer snel uitbreiden en met de vernietiging var de hele tand of kies eindigen Het tandbeen wordt zacht en de tand gaat pijn doen Cariës begint met gevoeligheid voor zuur en zoet, daarna voor koud en warm Als cariës tot de tandkern doordringt, treedt eerst af en toe pijn op die onderbroken wordt doordat de kern ontstoken raakt Elk begin van cariës kan bij de halfjaarlijkse controle onmiddellijk worden herkend en behandeld
Verrotting begint bij het aantasten van het tandglazuur, de harde bovenlaag van tanden. Onbehandeld kan de aantasting zich doorzetten tot het tandmerg. Deze ‘pulpa’ bevat bloedvaten, zenuwen en de cellichamen van de odontoblasten. Als het merg door bederf wordt aangetast, sterft het af. De infectie kan zich zelfs voortplanten tot buiten de tandwortel en het omgevende been infecteren. Dan krijgt men uiterst pijnlijke kaakabcessen. Meestal moet de tand of de kies dan getrokken worden nadat het abces behandeld is met antibiotica. Maar voordat het zover is moet men al bij de tandarts zijn.
Om de pijn intussen te verlichten, kan men een pijnstiller nemen. Spoelen met ontsmettend mondwater kan de pijn eveneens tijdelijk draaglijker maken.
Na een bezoek aan de tandarts kan men een lichte pijn voelen bij het nuttigen van zoet, zuur of heet voedsel. Dit gaat spoedig over maar het helpt als men na het eten of drinken de mond spoelt met lauw, zout water.
Hevige pijn bij het kauwen of door hitte kan betekenen dat de tand aan het afsterven is. Als hitte de pijn veroorzaakt, probeer dan ijsklontjes tegen de tand te houden. Als de pijn door kauwen wordt veroorzaakt, kan dit betekenen dat de tand of kies gebroken is. Snelle hulp van de tandarts is dan geboden.
Twee hoofdkussens bij het slapen bieden enige verlichting als men niet onmiddellijk bij een tandarts terecht kan.
Als een kies ontstoken is, doet dit niet alleen pijn, maar de kaak gaat ook opzetten. Een blijvende pijn, die erger wordt als men kauwt, is een teken van een abces. Ga in zo’n geval direct naar de tandarts vooral als de verdikking zich uitbreidt naar het gezicht en de nek. Neem, indien nodig, een pijnstiller en spoel de mond met warm, zout water. Als de ontsteking open barst (hetgeen door het warme water bevorderd kan worden), spoel de mond dan helemaal om het pus te verwijderen. De pijn zal verminderen, maar een bezoek aan de tandarts blijft van belang.